ปัจจุบันการพัฒนาระบบการขนส่งด้วยรถบรรทุก มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาระบบโลจิสติกส์ในการเสริมศักยภาพทางการแข่งขันของประเทศ ซึ่งการพัฒนาการให้บริการขนส่งสินค้าอย่างมีคุณภาพและได้มาตรฐานสอดคล้องกับความต้องการของอุตสาหกรรมจะช่วยสนับสนุนและผลักดันให้กระบวนการจัดการโลจิสติกส์และชัพพลายเชนของภาคการค้าและอุตสาหกรรมต่าง ๆ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้สามารถลดต้นทุนในการดำเนินการ และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอุตสาหกรรมต่างๆ ได้มากขึ้น
ทั้งนี้ การยกระดับคุณภาพหรือมาตรฐานการให้บริการขนส่งของประเทศนั้นจำเป็นต้องส่งเสริมให้ผู้ประกอบการขนส่งตัวยรถบรรทุกพัฒนาคุณภาพการให้บริการ เช่น การประเมินประสิทธิภาพในกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้ผู้ประกอบการใช้เป็นแนวทาง และเป้าหมายในการดำเนินธุรกิจที่ชัดเจน
สำคัญฉไหน…ทำไมต้องมี Q Mark ?
สำหรับในประเทศไทยนั้น นับตั้งแต่ช่วงต้นปี 2551 เป็นต้นมา กรมการขนส่งทางบก ได้ดำเนินการร่วมกับหน่วยงานภาครัฐ องค์กรภาคเอกชน สมาคม/ชมรม ผู้ประกอบการขนส่งสินค้าด้วยรถบรรทุก รวมถึงสถาบันการศึกษา ซึ่งที่กล่าวมาทั้งหมดล้วนเป็นองค์กรที่มีประสบการณ์ ความรู้ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านการขนส่งสินค้าทางถนนด้วยรถบรรทุก ได้ร่วมกันในการพัฒนา “ระบบมาตรฐานคุณภาพบริการขนส่งตัวยรถบรรทุก หรือ มาตรฐาน Q Mark” โดยมีข้อกำหนดต่างๆ ที่ครอบคลุมการประกอบการขนส่งสินค้าด้วยรถบรรทุกใน 5 ต้าน ได้แก่ ด้านองค์กร, ด้านปฏิบัติการขนส่ง,ด้านพนักงาน, ด้านยานพาหนะ และด้านลูกค้าและภายนอก
โดยผู้ประกอบการขนส่งที่มีความประสงค์ได้รับการรับรองมาตรฐานดังกล่าวจากกรมการขนส่งทางบก นั้นจะต้องผ่านกระบวนการรับสมัคร การประเมินตนเอง การตรวจสอบเอกสาร การเข้าตรวจประเมินของคณะผู้ตรวจประเมิน และผ่านกระบวนการพิจารณาจากคณะกรรมการมาตรฐานคุณภาพบริการขนส่งตัวยรถบรรทุก จึงจะไต้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพบริการขนส่งด้วยรถบรรทุก Q Mark จากกรมการขนส่งทางบก
ทั้งนี้ กรมการขนส่งทางบกได้มุ่งเป้าหมายให้ระบบมาตรฐานคุณภาพบริการขนส่งด้วยรถบรรทุก Q Markเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพสนับสนุนการพัฒนาและส่งเสริมระบบการขนส่งสินาตัวยรถบรรทุกให้มีคุณภาพ มีความปลอดภัยต่อผู้ใช้รถใช้ถนน เป็นที่ยอมรับจากผู้ใช้บริการทั้งในประเทศและต่างประเทศ เป็นการเพิ่มศักยภาพให้กับผู้ประกอบการขนส่งสินค้า โดยมีความสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลในต้านการพัฒนาระบบโลจิสติกส์ของประเทศไทยได้อย่างยั่งยืนต่อไป
ติดปีกธุรกิจขนส่งและโลจิสติกส์ ให้พร้อมรับสมรภูมิทางการค้า
สำหรับบมาตรฐานคุณภาพบริการขนส่งตัวยรถบรรทุกมีแนวคิดพื้นฐานเพื่อการยกระดับคุณภาพบริการขนส่งสินค้าตัวยรถบรรทุก เพื่อให้ผู้ใช้บริการเกิดความประทับใจและมั่นใจในการใช้บริการและขณะเดียวกันก็เพื่อให้การประกอบกิจการขนส่งมีความปลอดภัย ผู้ประกอบการขนส่งจึงต้องปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงทางการค้าและบริการที่เกิดขึ้น ต้องมีการพัฒนาตนเองให้มีความสามารถทัดเทียมกับต่างชาติให้ได้ ซึ่งขอบข่ายของมาตรฐานดังกล่าวนี้ จะมีเนื้อหานอกเหนือจากที่กำหนดไว้ในกฎหมาย
โดยเน้นด้านการบริหารงานและการดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับการประกอบการขนส่ง ซึ่งจะช่วยสนับสนุนแสะผลักตันให้กระบวนการจัดการระบบโลจิสติกส์และซัพพลายเชนให้มีประสิทธิภาพ ลดต้นทุนการดำเนินการ และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอุตสาหกรรมต่าง ๆ ได้มากขึ้น ซึ่งในส่วนของรูปแบบการให้บริการนั้น ผู้ประกอบการขนส่งที่ยื่นขอรับการรับรองมาตรฐานจะเป็นผู้กำหนดเองตามความเหมาะสม และความต้องการของลูกค้าที่ใช้บริการของผู้ประกอบการขนส่งรายนั้น ๆ รูปแบบการให้บริการของผู้ประกอบการขนส่งแต่ละรายอาจต่างหรือเหมือนกันก็ได้แต่ผู้ประกอบการขนส่งต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดของมาตรฐาน อย่างสม่ำเสมอ กล่าวคือ หากพนักงานคนใดคนหนึ่งลาอกไป พนักงานที่เข้ามาทำงานใหม่ก็ยังสามารถปฏิบัติได้เหมือนกับที่พนักงานคนเดิมทำได้นั่นเอง
ข้อดีเมื่อมี Q Mark
ผู้ประกอบการขนส่งจะมีแนวทางการพัฒนามาตรฐานคุณภาพบริการขนส่งที่ชัดเจน ซึ่งมีการตรวจสอบ ประเมินผล โดยผ่านระบบการรับรองที่น่าเชื่อถือแสะเป็นที่ยอมรับของสังคมลดต้นทุนในต้านการบริหารจัดการ ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพ และความปลอดภัยในการประกอบการขนส่ง เนื่องจากมีการจัดก็บและประมวลผลข้อมูลที่จำเป็นทั้งทางด้านพนักงาน ยานพาหนะ การใช้เชื้อเพลิง และข้อมูลอุบัติเหตุ โดยมีการประเมินผลและพัฒนาอย่างต่อเนื่องและเป็นระบบ
ขณะเดียวกัน ยังสามารถยกระดับการแข่งขันให้มีศักยภาพได้ เนื่องจากมีผู้ประกอบการขนส่งจำนวนมากและขนาดธุรกิจมีความแตกต่างกันเป็นเหตุให้เกิดการตัดราคาค่าขนส่งจนส่งผลกระทบต่อการลดค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัย เช่น การบำรุงรักษารถการดูแลพนักงานขับรถ ซึ่งมาตรฐานคุณภาพบริการดังกล่าวกำหนดให้ผู้ประกอบการขนส่งต้องรักษามาตรฐานด้านความปลอดภัยและจรรยาบรรณในการประกอบการขนส่ง
นอกจากนี้ ยังช่วยให้มีความพร้อมต่อการแข่งขันและการเปิดเสรีด้านการขนส่ง และสามารถแข่งขันกับผู้ประกอบการต่างชาติได้ โดยผู้ประกอบการขนส่งที่ได้รับการรับรองฯ จะได้รับการเผยแพร่และส่งเสริมให้มีการสร้างเครือข่ายพันธมิตรด้านการขนส่งในกลุ่มประเทศอาเซียน รวมทั้งได้รับการประชาสัมพันธ์เผยแพร่ให้ประชาชนทั่วไปสามารถข้าถึงและเลือกใช้บริการได้ด้วยความมั่นใจได้อีกพด้วย
สิทธิประโยชน์อีกมากมายเมื่อได้รับการรับรอง
1. ผู้ประกอบการขนส่งด้วยรถบรรทุกที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพ จะได้รับสิทธิในการจัดทำตราสัญลักษณ์มาตรฐานคุณภาพตามที่กรมการขนส่งทางบกกำหนด เพื่อใช้ติตรถบรรทุกในบัญชีประกอบการหรือประกาศประชาสัมพันธ์หน่วยงานได้
2. ผู้ประกอบการขนส่งด้วยรถบรรทุกที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพจะปรากฎสัญลักษณ์ “Q” ที่ชื่อผู้ประกอบการในระบบฐานข้อมูลเชิงพื้นที่ ซึ่งกรมการขนส่งทางบกได้พัฒนาขึ้นเพื่อให้หน่วยงานทั้งภาครัฐ เอกชน และประชาชนทั่วไปได้รับทราบ
3. ผู้ประกอบการขนส่งด้วยรถบรรทุกที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพจะได้รับสิทธิในการพิจารณาก่อน กรณีการเช่าใช้สถานีขนส่งสินค้า หรือบริการจุดพักรถบรรทุกที่กรมการขนส่งทางบกจะมีการพัฒนาต่อไปในอนาคต
4. ผู้ประกอบการขนส่งด้วยรถบรรทุกที่ได้รับกรรับรองมาตรฐานคุณภาพจะได้รับการพิจารณาก่อน กรณีการขออนุญาตประกอบการขนส่งทางถนนระหว่างประเทศ
5. ผู้ประกอบการขนส่งด้วยรถบรรทุกที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพจะได้รับข้อมูลข่าวสารจากกรมการขนส่งทางบก เป็นกลุ่มรายชื่อที่จะได้รับเชิญเข้าร่วมสัมมนาหรือกิจกรรมของกรมการขนส่งทางบก และการพัฒนาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
6. ผู้ประกอบการขนส่งด้วยรถบรรทุกที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพจะได้รับการประชาสัมพันธ์ตามสื่อสิ่งพิมพ์ที่เกี่ยวข้อง
7. กรมการขนส่งทางบกอาจประกาศให้การรับรองมาตรฐานคุณภาพบริการขนส่งด้วยรถบรรทุกเป็นเงื่อนไขบังคับสำหรับการขอหรือต่อใบอนุญาตประกอบการขนส่งไม่ประจำทางด้วยรถบรรทุกในอนาคต ทั้งนี้ ก็เพื่อผลักตันให้อุตสาหกรรมการขนส่งต้องแข่งขันกันที่คุณภาพมากกว่าราคา และส่งเสริมการรวมกลุ่มของผู้ประกอบการขนส่งให้เป็นเครือข่ายและมีศักยภาพในการพัฒนาต่อไป
ได้รับการสนับสนุนจากทั้งหน่วยงานรัฐและเอกชน
นอกจากนี้ ยังมีเครือข่ายพันธมิตรทั้งหน่วยงานภาครัฐและเอกชนร่วมสนับสนุน และสร้างแรงจูงใจให้ผู้ประกอบการขนส่งเข้าสู่ระบบมาตรฐาน Q Mark มากยิ่งขึ้น อาทิ บริษัทประกันให้ส่วนลดทั้งในส่วนของตัวรถและการประกันสินค้า การสนับสนุนยางรถบรรทุกให้ผู้ประกอบการที่สมัครหรือต่ออายุการรับรอง Q Mark รวมทั้ง ให้ส่วนลดค่าบริการสำหรับผู้ประกอบการที่ได้รับการรับรองและนำรถบรรทุกเข้ารับการบำรุงรักษาเบื้องต้น ตลอดจนการอำนวยความสะดวกให้สามารถเข้าฝึกอบรมและพัฒนาทักษะด้านการขนส่งได้
Q Mark ทำให้มีระบบการทำงานที่มีประสิทธิภาพ
ที่สำคัญจากข้อมูลสถิติการเกิดอุบัติเหตุของผู้ประกอบการขนส่งด้วยรถบรรทุก ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา พบว่าอัตราการเกิดอุบัติเหตุของผู้ประกอบการขนส่งที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน Q Mark มีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง แสดงให้เห็นว่าการดำเนินการตามมาตรฐาน Q Mark ทำให้ผู้ประกอบการขนส่งมีระบบการทำงานที่มีประสิทธิภาพ มั่นใจได้ว่าการขนส่งทุกเที่ยวมีความปลอดภัย พนักงานขับรถมีความพร้อมในการปฏิบัติงาน ซึ่งลดความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ ส่งผลให้สามารถลดต้นทุนด้านการขนส่งในภาพรวมได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เรื่องอื่นที่น่าสนใจ :
- ‘ธุรกิจขนส่ง’ ใช้แนวคิดระบบลีน (LEAN) มาช่วยลดต้นทุน-เพิ่มกำไร แบบไหนได้บ้าง?
- เปิดแนวทางเจาะ ‘ตลาดฮาลาล’ โอกาสสร้างรายได้ของผู้ประกอบการขนส่งไทย หากปรับใช้ได้ประโยชน์
อ่านข่าวสารหรือความเคลื่อนไหวในแวดวงนี้ก่อนใครได้ที่นี่
เฟซบุ๊ก : BUS & TRUCK
เว็บไซต์ข่าว : www.BusAndTruckMedia.com